جستجو برای:
  • دوره ها
    • حساب کاربری
    • سبد خرید
  • بلاگ
 

ورود

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

هنوز عضو نشده اید؟ عضویت در سایت
  • دانشنامه سواد رسانه
    • خانواده و فضای مجازی
    • کودکان و فضای مجازی
    • زیست فناورانه
    • فیک نیوز ها
    • فکت چک | Fact-Check
    • سلامت روان در فضای مجازی
    • سلامت جسم در فضای مجازی
    • سندروم های فضای مجازی
    • سیاست و بین الملل
    • هوش دیجیتال
    • امنیت سایبری
    • جنگ روایت ها
    • نشست ها وکارگاه ها
  • تولیدات

    اخبار

    • اخبار
    • گزارش تصویری
    • اطلاعیه ها

    آثار تصویری

    • موشن گرافیک
    • ویدیو کلیپ ها
    • پادکست

    آثار محتوایی

    • اینفوگرافیک
    • مقالات
    • یادداشت و گفتگو ها

    معرفی کتاب

    • معرفی کتاب هفته
    • شما معرفی کنید
  • فروشگاه سواد رسانه
    • حساب کاربری
    • سفارشات من
    • سبد خرید
  • درگاه پرداخت
Youtube Telegram Instagram icon--white
دوره‌ها
دوره‌های آنلاین و آفلاین
  • ثبت درخواست کارگاه
  • دوره های آنلاین
  • دوره های آفلاین
  • پخش زنده دوره
0
ورود به حساب

محمد لسانی

کارشناس سواد رسانه و فضای مجازی

0
ورود به حساب

خانه

تولیدات

فروشگاه

دوره ها

مالی

وبلاگ

پایگاه شخصی محمد لسانی بلاگ تولیدات یادداشت ها و گفتگوها از خبر جعلی روزنامه اعتماد تا کشته سازی روزنامه شرق

از خبر جعلی روزنامه اعتماد تا کشته سازی روزنامه شرق

یادداشت ها و گفتگوها
ارسال شده توسط ادمین نویسنده
۱۴۰۱/۰۵/۲۲
7 بازدید
از خبر جعلی روزنامه اعتماد تا کشته سازی روزنامه شرق

3 نمونه از احتضار روزنامه نگاری و زنگ خطر افول سردبیری

محمد لسانی: دو دهه قبل و در گذار واحدهای دانشگاهی و از لابلای کتب ارتباطات و رسانه به تجربیات روزنامه نگاران علاقه مند بودم. روزی به دعوت سردبیر یک روزنامه به دفتر کارش رفتم. روزنامه را روی میز مهمان گشود و فریاد زد چرا وضعیت رسانه من اینگونه است که فقط سردبیری صفحه اول دارم و یک روزنامه دیگر را در کنار آن قرار داد و به قیاس وضعیت خود و رقبای گفتمانی اش به خصوص در صفحات داخلی پرداخت. همینجا برای من مسئله شد که “دوره ی آب رفتن سردبیری از صفحات داخلی به صفحه یک” شدت گرفته است.

دوره استیلای شبکه های اجتماعی و تضعیف سردبیری

گسترش شبکه های اجتماعی تجربه های جدیدتری به رویم گشود. خبری که دو روز قبل در فضای مجازی دیده بودم با 48 ساعت تأخیر به روی آنتن خبر تلویزیون می آمد. درهم آمیختگی بشدت با تأخیر رسانه ی ماکرو با میکرو نشان می داد سردبیر دارد نقش ایفا می کند و وقتی پازل خبری اش ناقص است سعی می کند از اخبار فضای مجازی به عنوان مکمل استفاده کند و نگاه مستقلی به فضای مجازی ندارد و آن را چنان سبزی کنار برنج و خورش سفره خبری خود می بیند. اما جلوتر که آمدیم، شوکه کننده بود چرا که موانع و سرعت گیرهای سردبیری چنان رنگ باخت که به روایت بی واسطه از فضای مجازی تقلیل پیدا کرد. در چهار پنج سال گذشته مکررا شایعات فضای مجازی به آنتن رسانه رسمی و صفحات روزنامه ها رسیده است. از نهنگ آبی تا مومو تا شایعات سیاسی و اجتماعی هر روز لرزه های احساسی و شناختی به جامعه وارد می شد. همین مسئله نشان می داد هم تحریریه هم سردبیری در حال آب رفتن است.

ظهور پساحقیقت و افول فکت

از سال ۲۰۱۶ بحث “عصر پساحقیقت” جدی شد. دوره ای که حقیقت به قهقرا می رود و گسترش شبکه های اجتماعی، به روایت زاویه دار کاربران از حقیقت می افزاید. پساحقیقت فقط از کاربران تغذیه نمی شود بلکه حتی ساختارها هم آنرا قوت می بخشند چنانکه دروغ های ترامپ در کمپین تبلیغی ریاست جمهوری اش در سال ۲۰۱۶ را مقوم و دروازه ورود به پساحقیقت می دانند.

همین مسئله باعث شد متفکران عصر جدید، نسبت به وضعیت حاد “حقیقت گریزی و روایت های در پوستین حقیقت” هشدار دهند. فرانسیس فوکویاما در مصاحبه ای تأکید کرده بود: « از بین بردن اعتبار اطلاعات شیوه جدیدی از جنگ است. همزمان مردم حاضرند هر چیز را باور کنند و اهمیتی به صحت آنها نمی دهند.» (اندیشه پویا، شماره ۴۲، صفحه ۳۱، اردیبهشت ۱۳۹۶)

اینکه روز به روز از تعداد و کیفیت نویسندگان تحریریه روزنامه ها و بخش های خبری تلویزیونی کم می شود و سردبیری هم به واگویه ی گفته های در شبکه های اجتماعی بدل گشته بسیار خطرناک است.

در جمهوری اسلامی ایران نیز به مرحله ای رسیده ایم که ژورنالیسم عینیت گرا و مستند به فکت های قابل ارجاع به خاطر ضعف های ساختاری در حال نمایش حالت احتضار خود است.

از خبر جعلی روزنامه اعتماد تا کشته سازی روزنامه شرق
عکس صفحه یکی که فیک است
از خبر جعلی روزنامه اعتماد تا کشته سازی روزنامه شرق
اصل تصویر

انتشار عکس سیل سیزده سال قبل عربستان و پمپاژ احساسات و برجسته کردن ابعاد بحران در صفحه اول روزنامه سراسری دقیقا منطبق بر الگوهای حقیقت گریزی در دوره پساحقیقت است چرا که اولا سهولت و ثانیا تحمیل منابع دم دستی در فضای رسانه های اجتماعی باعث جداافتادگی از منابع اصلی و دست اول می شود.

از خبر جعلی روزنامه اعتماد تا کشته سازی روزنامه شرق
مصاحبه با شخصیتی خیالی در تیتر یک

در حالی مصاحبه یک فرد در تیتر یک این روزنامه نشسته است که هیچ یک از عناوین استاد دانشگاهی و عضویت هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی را نداشته است. مدیر حوزه ریاست این دانشگاه نیز در جوابیه ای که به روزنامه فرستاده تأکید کرده است: نامبرده عضو هیات علمی این دانشگاه نبوده و هیچ‌گونه همکاری با دانشگاه علامه طباطبایی ندارد که به غلط عضو هیات علمی دانشگاه علامه معرفی و عنوان شده است.

از خبر جعلی روزنامه اعتماد تا کشته سازی روزنامه شرق
کشته سازی بنا بر یک نقل قول

روزنامه شرق نیز در تازه ترین آمارکشته سازی خودش فقط بنابر نقل قول یک نفر از مهاجرین به منطقه امامزاده داود گفته است: “حداقل الان ۲۰۰ نفر آدم زیر آوار هستند. آدم های تکه تکه شده که آب صد بار به در و دیوار کوبیدشان. خودم حداقل چهار تا دست و پا پیدا کردم…». به راستی کدام عقل سلیمی می پذیرد چندین روز پس از حادثه “حداقل هنوز ۲۰۰ نفر آن هم در یک منطقه مثل امامزاده داود زیر آوار باشند”. از سوی دیگر پمپاژ غم و احساسات بدون استناد به جامعه باعث آشوب بافتار روانی می شود.

چه باید کرد؟

گام اول فهم دنیای رسانه ای کنونی است. در این عصر که “انسان رسانه ها” فعال هستند باید نسبت به احیای مسیر سردبیری به صورت جدی بازاندیشی کرد. چگونه هم از روایتگری اشخاص بهره ببریم و هم از مسیر حق و حقیقت منحرف نشویم. شاید تغذیه خوراک فکری و محتوایی و هماهنگی های داوطلبانه و گفتمانی “انسان رسانه ها” بتواند از جداافتادگی و روایت های ناقص جلوگیری کند. از سوی دیگر روابط عمومی ها نسبت به اطلاع رسانی شفاف و سریع باید دغدغه مند باشند و به سادگی از اخبار کذب نگذرند. رسانه ها باید مسوولیت پذیر باشند و بیش از پیش به “روزنامه نگاری عینی” وفادار باشند. نظام کلان خبری باید حتما فایروال در برابر فیک نیوز داشته باشد و هیچ سد و سپری بهتر از “راه اندازی فکت چکینگ” نیست. وجود یک نهاد اجتماعی که پایشگر رسانه های ماکرو و میکرو باشد و هم در رسانه های سنتی و هم در رسانه های اجتماعی جای پا داشته باشد بشدت ضروری است. داوری در عصر جدید رسانه ای وجود ندارد و باید نهادهای نخبگانی با استفاده از باسابقه ترین خبرنگاران و آگاهترین اساتید رسانه گردهم بیایند تا از این محیط خبری که کوریدور اطلاعاتی جامعه و فضای تنفس جمعی است محافظت نمایند.

منبع : عطنا

اشتراک گذاری:
برچسب ها: روزنامه اعتمادروزنامه شرقمحمد لسانی

مطالب زیر را حتما بخوانید
  • پرونده ویژه | مراقبت از جسم در زیست رسانه ای

    4 بازدید

  • اگر در جنگ سخت از تک تیرانداز استفاده می شد در جنگ نرم نیز گروههای رصد و پایشِ مهاجم بر روی افراد/مجموعه ها/جریان های نشاندار زوم کرده اند و دنبال فشردن ماشه انتشار پیام هستند.
    پرونده ویژه | ۱۰ روش بی اثرسازی جنگ روانی همه گیر و برپایی سپر دفاع روانی

    10 بازدید

  • مصاحبه ویژه نامه جام جم با محمد لسانی
    مصاحبه ویژه نامه جام جم با محمد لسانی

    16 بازدید

  • بررسی فرایندهای رسانه‌ای ضروری برای مقابله درست با ناهنجاری بدحجابی
    بررسی فرایندهای رسانه‌ای ضروری برای مقابله درست با ناهنجاری بدحجابی

    10 بازدید

  • فقر تولیدات فرهنگی‌هنری اثرگذار برای ترویج حجاب
    فقر تولیدات فرهنگی‌هنری اثرگذار برای ترویج حجاب

    7 بازدید

  • تیک تاک گیت | رسوایی محاکمه فضای مجازی را در کنگره امریکا
    تیک تاک گیت | رسوایی محاکمه فضای مجازی را در کنگره امریکا

    11 بازدید

قدیمی تر دریافت یادداشت محمد لسانی درباره چیستی جنگ روایت ها از بنیاد هدایت
جدیدتر نشست های راویان مکتب حسینی ویژه مبلغان محرم

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

محمد لسانی | کارشناس حوزه رسانه و فضای مجازی
محمد لسانی | کارشناس حوزه رسانه و فضای مجازی
محصولات فروش ویژه
  • دوره شناخت رسانه‌های اجتماعی
  • جدید
  • محبوب
قبلی بعدی
logo-samandehi
ناحیه کاربری
  • عضویت در سایت
  • حساب کاربری
  • سفارشات من
  • سبد خرید
دسترسی سریع
  • اخبــــار
  • تولیدات رسانه ای
  • موشن گرافیک
  • اطلاعیه ها و رویداد ها
  • نشست ها و کارگاه ها
  • گزارش تصویری
  • موشن گرافیک
  • اطلاعیه ها و رویداد ها
محمد لسانی | کارشناس حوزه رسانه و فضای مجازی
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید

درخواست دعوت به عنوان مهمان برنامه

09124756013

در صورت نیاز به مشاوره می توانید فرم را تکمیل نمایید و یا با ما در ارتباط باشید.

جستجو

جستجو با زدن Enter و بستن با زدن ESC